Pharmed
ACC 200MG N20 EFV TB
ASS
Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Acetylcysteine
ASS Tərkibi
Təsiredici maddə: 1 fışıldayan tabletin tərkibində 200 mq asetilsistein vardır.
Köməkçi maddələr: askorbin turşusu, susuz limon turşusu, susuz laktoza, mannitol, natrium sitrat,
natrium hidrokarbonat, susuz natrium karbonat, natrium saxarin, böyürtkən
aromatizatoru “B”.
Farmakoterapevtik qrupu
Mukolitiklər.
ATC kodu: R05CB01.
Farmakoloji xüsusiyyətləri
Farmakodinamikası:
Asetilsistein amin turşusu sisteinin törəməsidir. Asetilsistein tənəffüs yollarında sekretolitik və
sekretomotor təsir göstərir. Onun mukopolisaxarid zəncirlərinin arasında olan birləşmiş disulfid
tellərini ayırdığı və DNT-zəncirlərinə depolyarizasiyaedici təsir göstərməsi ehtimal edilir (irinli
bəlğəmdə). Bu təsir mexanizmlərinin nəticəsində bəlğəmin qatılığı azalır.
Asetilsisteinin alternativ mexanizmi onun SH qrupunun kimyəvi radikalları birləşdirmək və bu yolla
onların toksikliyini aradan qaldırmaq qabiliyyəti ilə bağlıdır.
Bundan əlavə, asetilsistein qlutationun sintezinin artmasında iştirak edir ki, bu da zərərsizləşdirmə
üçün vacibdir. Bu, parasetamol intoksikasiyası zamanı onun antidot kimi istifadəsini əsaslandırır.
Xronik bronxiti/mukovissidozu olan pasiyentlərdə bakterial fəsadlaşmaların tezliyinə və ağırlığına
təsir göstərmək üçün asetilsistein profilaktik məqsədlə təyin olunur.
Farmakokinetikası:
Absorbsiyası:
Daxilə qəbul olunduqdan sonra asetilsistein sürətlə və demək olar ki, tam şəkildə qaraciyərdə
absorbsiya olunur və farmakoloji aktiv olan metabolitinə, sisteinə və onunla yanaşı diasetilsisteinə,
sistinə və daha sonra qarışıq disulfidlərə metabolizə olunur.
Paylanması:
Yüksək ilkin keçid effektinə görə daxilə qəbul olunan asetilsisteinin biomənimsənilməsi çox aşağıdır
(təxminən 10%). İnsanlarda maksimal plazma konsentrasiyaları 1-3 saatdan sonra yaranır, sistein
metabolitinin maksimal plazma konsentrasiyası təxminən 2 µmol/l təşkil edir. Asetilsisteinin
zülallarla birləşməsi təxminən 50% təşkil edir.
Biotransformasiyası:
Asetilsistein və onun metabolitləri orqanizmdə üç formada olur: qismən sərbəst formada, qismən
dəyişkən disulfid zəncirləri vasitəsilə zülallarla birləşmiş formada və qismən birləşmiş amin turşusu
formasında. Asetilsistein demək olar ki, eksklüziv olaraq qeyri-aktiv metabolitlər formasında
böyrəklər vasitəsilə xaric olunur (qeyri-üzvi sulfatlar, diasetilsistein). Plazmada asetilsisteinin
yarımparçalanma dövrü təxminən 1 saat təşkil edir və əsasən sürətli qaraciyər transformasiyası ilə
müəyyən edilir. Bu səbəbdən qaraciyər funksiyasının zəifləməsi plazmada yarımparçalanma
dövrünün 8 saata qədər uzanması ilə nəticələnir.
Xaric olması:
Asetilsisteinin venadaxili təyin olunması ilə aparılmış farmakokinetik tədqiqatlarda paylanma
həcminin 0,47 l/kq (ümumi) və ya 0,59 l/kq (azalmış) olması müəyyən edilmişdir; plazma klirensi
0,11 l/s/kq (ümumi) və 0,84 l/s/ (azalmış) təşkil etmişdir
Venadaxili təyinindən sonra yarımxaricolma dövrü 30-40 dəqiqə təşkil etmişdir, xaricolma 3 fazalı
kinetikadan ibarət olmuşdur (alfa, beta və sonuncu qamma fazası).
Asetilsistein plasentadan keçir və plasentar qanda aşkar edilmişdir. Ana südünə nüfuz etməsi barədə
məlumat yoxdur.
Asetilsisteinin insanlarda hematoensefalik baryerdən keçməsi barədə məlumat yoxdur.
İstifadəsinə göstərişlər
Qatı, çətin xaric olunan bəlğəmin əmələ gəlməsi ilə müşayiət olunan tənəffüs yollarının kəskin və
xroniki xəstəlikləri, məsələn: kəskin və xroniki bronxit, obstruktiv bronxit, pnevmoniya,
bronxoektaziya, bronxial astma, bronxiolit, həmçinin mukovissidoz, kəskin və xroniki sinusit, orta
qulağın iltihabı (orta otit) zamanı sekretolitik terapiya.
Əks göstərişlər
Asetilsisteinə və ya köməkçi maddələrdən hər hansı birinə qarşı hiperhəssaslıq.
Aktiv peptik xora
2 yaşa qədər uşaqlar.
Xüsusi göstərişlər və ehtiyat tədbirləri
Bronxial astma və anamnezində xorası olan pasiyentlərin müalicəsi zamanı ehtiyatlı olmaq lazımdır.
Asetilsistein, xüsusən müalicənin erkən mərhələlərində durulaşmaya səbəb ola bilər və bunun
nəticəsində bronxial ifrazın həcminin artması müşahidə oluna bilər. Pasiyent bəlğəmi xaric edə bilmirsə
(kifayət qədər), müvafiq tədbirlər görülməlidir (məs., drenaj, aspirasiya).
Asetilsisteindən istifadə zamanı Stivens-Conson və Layell sindromları kimi ağır dəri reaksiyalarının
baş verməsi barədə, çox nadir hallarda olsa da, məlumatlar verilib. Əgər dəri və selikli qişalarda
dəyişikliklər baş verdikdə, Asetilsisteinin istifadəsini dayandırmaq və ləngimədən tibbi yardım üçün
müraciət etmək lazımdır.
Histaminə qarşı dözümsüzlüyü olan xəstələrdə ehtiyatlı olmaq tövsiyə olunur. Belə xəstələrdə
asetilsisteinlə uzun müddətli müalicədən qaçınmaq lazımdır, belə ki asetilsisteinin histamin
metabolizminə təsiri nəticəsində dözümsüzlük simptomları (məsələn, baş ağrısı, burundan selikli
ifrazat, qaşınma) yarana bilər.
Bir fışıldayan tabletin tərkibində təxminən 4,3 mmol (98,8 mq) natrium var. Natriumun miqdarı nəzarət
olunan pəhrizdə olan (az miqdarda duz) xəstələrdə preparatın istifadəsi zamanı bunu nəzərə almaq
lazımdır.
Tərkibində laktoza olduğu üçün ASS 200 qalaktozaya qarşı dözümsüzlük, laktaza çatışmazlığı və ya
qlükoza-qalaktoza malabsorbsiyası kimi nadir irsi patologiyaları olan pasiyentlərdə istifadə etmək
olmaz.
Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri
Asetilsisteinin və öskürəkəleyhinə preparatların kombinəolunmuş istifadəsi zamanı öskürək
refleksinin ləngiməsi nəticəsində sekretin təhlükəli durğunluğu yarana bilər. Bu səbəbdən, belə
kombinəolunmuş terapiyanın təyini üçün xüsusi diqqətlə diaqnozun qoyulması tələb olunur.
Asetilsistein tərəfindən antibiotiklərin inaktivləşməsi barədə indiyə qədər əldə olunmuş məlumatlar
yalnız in vitro təcrübələrə əsaslanmışdır ki, burada müvafiq maddələr bir-biri ilə bilavasitə
qarışmışdır. Buna baxmayaraq, təhlükəsizlik məqsədilə peroral antibiotikləri asetilsisteindən ayrı,
minimum iki-saatlıq interval saxlamaqla qəbul etmək lazımdır. Bu, sefiksimə və lorakarbefə şamil
edilmir.
Asetilsistein nitroqliserinin damargenişləndirici effektini gücləndirə bilər.
Ehtiyatlı olmaq tövsiyə edilir.
Nitroqliserinin asetilsistein ilə birgə tətbiq olunması trombositlərin aqreqasiyasına inhibə edici və
vazodilyatator təsirinin gücləndirilməsi ilə nəticələnə bilər.
Əgər asetilsistein qliseril trinitrat ilə birgə tətbiq olunması zəruri hesab olunursa, xəstələr ağır dərəcəli
ola bilən hipotenziyanın mümkün inkişafına görə nəzarət olunmalıdırlar və mümkün baş ağrıları
haqqında məlumatlandırılmalıdırlar.
Yüksək dozalarda aktivləşdirilmiş kömürün ( antidot kimi) tətbiqi asetilsisteinin effektivliyini azalda
bilər.
Laborator göstəricilərin təyin olunmasında dəyişikliklər
Asetilsistein salisilatların kolorimetrik üsulla təyin olunmasına təsir göstərə bilər. Sidik sınaqlarında,
asetilsistein keton cisimlərin təyini nəticəsinə təsir göstərə bilər. Asetilsistein tərkibli maddələrin digər
dərman vasitələri ilə birgə həll olunması tövsiyə olunmur.
Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi
Hamiləlik:
Hamilə qadınların asetilsisteinin təsirinə məruz qalmaları barədə məlumat məhduddur. Heyvanlar
üzərində aparılmış tədqiqatlar onun hamiləliyə, embrionun/dölün inkişafına, doğuş və ya postnatal
inkişafa təsir göstərəcəyini nümayiş etdirməmişdir. Asetilsistein hamiləlik dövründə yalnız fayda-risk
nisbətinin ciddi qiymətləndirilməsindən sonra istifadə oluna bilər.
Laktasiya:
Preparatın ana südünə keçməsi barədə məlumat yoxdur.
Asetilsistein laktasiya dövründə yalnız fayda-risk nisbətinin ciddi qiymətləndirilməsindən sonra
istifadə oluna bilər
Nəqliyyat vasitələrini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri
Məlum deyil.
ASS İstifadə qaydası və dozası
Başqa cür təyin olunmadığı halda ASS 200 aşağıdakı dozalarda qəbul edilməsi məsləhət görülür:
Böyüklər və 14 yaşdan yuxarı yeniyetmələr
Gündə 2-3 dəfə 1 fışıldayan tablet (gündə 400-600 mq asetilsisteinə ekvivalentdir)
Yeniyetmələr və 6 yaşdan 14 yaşa qədər uşaqlar
Gündə iki dəfə 1 fışıldayan tablet (gündə 400 mq asetilsisteinə ekvivalentdir)
2 yaşdan 5 yaşa qədər uşaqlar
Gündə 2-3 dəfə ½ fışıldayan tablet (gündə 200-300 mq asetilsisteinə ekvivalentdir)
Mukovissidoz
Yeniyetmələr və 6 yaşdan yuxarı uşaqlar
Gündə 3 dəfə 1 fışıldayan tablet (gündə 600 mq asetilsisteinə ekvivalentdir)
2 yaşdan 6 yaşa qədər uşaqlar
Gündə 4 dəfə ½ fışıldayan tablet (gündə 400 mq asetilsisteinə ekvivalentdir)
İstifadə qaydası
Həll edildikdən sonra daxilə qəbul olunur.
Fışıldayan tablet bir stəkan içməli suda həll edilir və yeməkdən sonra qəbul olunur.
Maye qəbulu asetilsisteinin mukolitik effektini gücləndirir.
İstifadə müddəti
Qısamüddətli kəskin soyuqdəymə xəstəlikləri zamanı qəbul müddəti 5-7 gün təşkil edir.
Xronik bronxit və mukovissidoz zamanı preparatı daha uzun müddət qəbul etmək lazımdır ki,
infeksiyanın profilaktikasına nail olunsun.
Əlavə təsirləri
Əlavə təsirlər aşağıda təqdim olunan tezlik əsasında təsnif olunmuşdur:
Çox tez-tez: (1/10)
Tez-tez: (1/100; <1/10)
Bəzən: (1/1 000; <1/100)
Nadir hallarda: (1/10 000; <1/1 000)
Çox nadir hallarda: (<1/10 000)
Məlum deyil: (mövcud məlumatlara əsasən təyin etmək mümkün deyil)
İmmun sistem tərəfindən pozulmalar
Bəzən: hiperhəssaslıq reaksiyaları
Çox nadir hallarda: anafilaktik şok, anafilaktik/anafilaktoid reaksiyalar
Sinir sistemi tərəfindən pozulmalar
Bəzən: başağrısı
Eşitmə orqanı və labirint tərəfindən pozulmalar
Bəzən: qulaqlarda cingilti
Ürək tərəfindən pozulmalar
Bəzən: taxikardiya
Damarlar tərəfindən pozulmalar
Bəzən: hipotenziya
Çox nadir hallarda: qanaxma
Tənəffüs sistemi, döş qəfəsi orqanları və divararalığı orqanları tərəfindən pozulmalar
Nadir hallarda: təngnəfəslik, bronxospazm
Mədə-bağırsaq traktı tərəfindən pozulmalar
Bəzən: ürəkbulanma, qusma, diareya, qarında ağrı, stomatit
Nadir hallarda: dispepsiya
Dəri və dərialtı toxumalar tərəfindən pozulmalar
Bəzən: övrə, səpgi, angionevrotik ödem, qaşınma, ekzantema
Ümumi pozulmalar və yeridilmə yerində dəyişikliklər
Bəzən: qızdırma
Məlum deyil: üzün şişkinliyi
Müxtəlif tədqiqatlarda asetilsisteinin təsiri nəticəsində trombositlərin aqreqasiyasının azalması təsdiq
olunmuşdur. Hazırda bu vəziyyətin klinik dəyəri müəyyən olunmayıb.
Çox nadir hallarda, Stivens-Jonson sindromu və toksik epidermal nekroliz kimi ağır dərəcəli dəri
reaksiyaları asetilsisteindən müvəqqəti istifadə zamanı qeyd olunmuşdur. Qeyd olunan belə halların
çoxunda, eyni vaxtda ən azından bir əlavə dərman vasitəsinin qəbulu təsvir olunmuş selikli qişa-dəri
təsirini gücləndirə bilər. Əgər dəri və ya selikli qişada qeyri-normal reaksiyalar baş verərsə, dərhal
asetilsisteinin qəbulu dayandırılmalıdır və tibbi məsləhət tövsiyə olunmalıdır.
Doza həddinin aşılması
Asetilsisteinin daxilə qəbul olunan formaları ilə əlaqəli doza həddinin toksik aşılması barədə indiyə
qədər məlumat daxil olmamışdır. Könüllülər 3 ay ərzində 11,6 q gündəlik doza ilə hər hansı ciddi
əlavə təsir müşahidə olunmadan müalicə almışdır. 500 mq/kq bəd.küt.-ə qədər dozada daxilə qəbul
olunan asetilsistein hər hansı intoksikasiya əlaməti törətməmişdir.
İntoksikasiya əlamətləri:
Doza həddinin aşılması nəticəsində ürəkbulanma, qusma və diareya kimi mədə-bağırsaq əlamətləri
yarana bilər. Körpələrdə hipersekresiyanın yaranması təhlükəsi vardır.
İntoksikasiyanın müalicəsi:
Ehtiyac olduqda simptomatik müalicə aparılır.
Buraxılış forması
20 tablet, tubda. 1 tub, içlik vərəqə ilə birgə kartоn qutuya qablaşdırılır.
Aptekdən buraxılma şərti
Reseptsiz buraxılır.